Een blog geschreven door onze directeur op het platform van KIS – Kennisplatform Integratie en Samenleving op 30 augustus 2021
‘Ik heb niemand om mij heen die me kan helpen en heb een brief van de woningbouwcorporatie ontvangen. Ik moet samen met mijn twee jonge kinderen het huis uit als ik mijn huurachterstand niet betaal binnen 10 werkdagen. Help!’
Dit soort hulpkreten zie ik regelmatig voorbijkomen bij het Nationaal Zakat Fonds (NZF). Een fonds wat met Zakat-gelden behoeftigen in Nederland helpt om hun leven weer op orde te krijgen door samen te zoeken naar innovatieve oplossingen.
In het eerste jaar van het bestaan van NZF ben ik enorm geschrokken van de hoeveelheid aan en het schrijnende karakter van de diverse hulpaanvragen. Dat er sprake is van armoede in Nederland en dat de kloof tussen arm en rijk steeds groter wordt wist ik wel, maar dat er zo’n grote groep letterlijk met de handen in het haar zit en nu vrijwel onzichtbaar is, was een keiharde ‘wake-up call’. Kennelijk zorgt deze segregatie ervoor dat mensen niet doorhebben dat er sprake is van armoede in hun eigen ‘achtertuin’. Ik zou zeggen: stap uit je bubbel, kijk om je heen en geef om elkaar.
Deze segregatie beantwoordt het NZF met de Zakat. Het ecosysteem brengt vraag en aanbod bij elkaar. Het fungeert als een verbinder tussen mensen die met hun Zakat behoeftigen willen ondersteunen en het zorgt er ook voor dat de mensen die in moeilijke situaties zitten een beroep kunnen doen op een financiële impuls.
Armoede: hét synoniem voor potentievernietiger
Kinderen die zonder eten naar school worden gebracht. Mensen die door hun omstandigheden nooit de kans hebben gehad om zich (door) te ontwikkelen, want studies kosten geld en geld is er vaak niet. Armoede vernietigt de potentie van kinderen en volwassenen. Het vreet letterlijk een deel van je IQ op en zorgt ervoor dat mensen de situatie waarin ze zich bevinden vaak niet kunnen overzien. Hele delen van onze samenleving worden hierdoor belemmerd in hun ontwikkeling en hebben moeite om te overleven, laat staan dat ze mee kunnen in de vaart der volkeren. Niet in armoede te hoeven leven is een mensenrecht en daar moeten we ons allemaal voor inzetten.
Geld geven stimuleert eenvoud, maatwerk en zelfregie
Gewoon geld geven
Het NZF geeft ‘gewoon’ geld. Want waar geldnood is, is geld vaak ook de beste oplossing. Hiermee voorkom je een versnippering van regelingen die slechts gedeeltelijk soelaas bieden en in feite de situatie in stand houden. Geld daarentegen stimuleert eenvoud, maatwerk en zelfregie. De mensen die in deze situaties zijn beland, zijn vaak creatief en weten goed wat ze nodig hebben om hun leefomstandigheden te verbeteren. Het uitgangspunt is dan ook: wij adviseren en denken mee, maar jij bent aan zet om te bedenken hoe de financiële impuls ook daadwerkelijk duurzaam kan bijdragen. Dat werkt en daar ben ik trots op! Mensen voelen zich serieus genomen, vertrouwd en nemen zelf de regie. De meeste mensen hebben het geld ook al binnen vijf werkdagen op hun rekening staan. Om verergering van problematiek voor te zijn, is snelheid van handelen namelijk essentieel. Zo zijn huisuitzettingen en zelfs zelfmoorden voorkomen, zoals we vaak achteraf hebben gehoord.
De kracht van samen
Uiteraard kan de filantropie, en dus ook NZF, dit niet alleen. Door samen te werken met diverse sociale en gemeentelijke organisaties kun je veel meer bieden dan geld alleen. Doordat NZF zelf onderdeel uitmaakt van de doelgroep en een veilige en vertrouwde omgeving creëert, winnen wij het vertrouwen van de mensen die hulp nodig hebben. Zo lukt het ons om eerder achter de voordeur te komen en de achterliggende oorzaken sneller te herkennen en kunnen we mensen adviseren om alsnog een hulptraject aan te gaan. In veel gevallen is namelijk sprake van multiproblematiek. Hiermee voorkom je dat iemand nog eens in een soortgelijke situatie terechtkomt of belemmerd wordt om aan een nieuw hoofdstuk in het leven te beginnen.
Filantropie: het domein van innovatie en creativiteit
Al eeuwenlang heeft de filantropie een cruciale rol op zich genomen en deze met veel succes en verantwoordelijkheid vervuld. Er is meer vertrouwen vanuit burgers. Er kan meer buiten de (gemeentelijke) kaders worden gehandeld bij het vinden van oplossingen. Én niet onbelangrijk: fondsen zijn in veel gevallen voorlopers.
Dit herken ik. In december 2021 komt het eerste onderzoeksrapport uit waarvan wij alvast een klein tipje van de sluier oplichten: 73% van alle mensen die een aanvraag hebben ingediend bij het NZF is niet bekend bij reguliere (gemeentelijke) hulpverleningsinstanties. Meer dan de helft hiervan heeft te maken met urgente multiproblematiek, zoals huisuitzettingen of geweld in de huiselijke omgeving. En iedere interventie van NZF bespaart tussen de 10.000 en 15.000 euro aan maatschappelijke kosten (berekening door IPW). De samenwerking tussen overheid en filantropie leidt tot flinke baten! Een mooi voorbeeld van de creativiteit binnen de filantropie is de casus van Ebru.
Probeer uit je eigen bubbel te stappen en kijk niet naar wat je scheidt, maar dat wat verbindt
Gedurende de lockdown ging de onderneming van de man van Ebru bankroet. Door aanhoudende stress kreeg hij een hersenbloeding. Ondanks de bijbaan van Ebru was haar inkomen niet voldoende om het gat op te vangen. Het NZF heeft haar startkapitaal verstrekt en geholpen om haar droom te realiseren; het opstarten van een eigen bedrijf. Wij hebben haar ook gekoppeld aan ondernemers en andere mensen die haar helpen om de onderneming duurzaam verder te brengen.
De innovatieve en versimpelde werkwijzen in de filantropie bieden het sociaal domein unieke kansen. Zoek daarom de actieve samenwerking op met lokale stichtingen en kijk hoe je als organisaties waarde kunt toevoegen. Probeer ook daar weer uit je eigen bubbel te stappen en kijk niet naar wat je scheidt, maar dat wat verbindt. We zijn er allemaal om Nederland mooier en krachtiger te maken.
https://www.kis.nl/blog/stap-uit-jouw-bubbel-samen-brengen-we-werelden-bij-elkaar
